ANNO: een museum in de maak van, voor en door Zwollenaren. Voor een verdieping op het participatieproces, werkt ANNO samen met Studio Vers Bestuur. Vera van der Sluis van Stichting Allemaal Zwolle werkt als ‘MeeMaker’ bij ANNO en vertelt over de samenwerking met Studio Vers Bestuur, haar geleerde lessen tot dusver en het feit dat er meer bij participatie komt kijken dan je denkt.
ANNO is een initiatief van stichting Allemaal Zwolle, Historisch Centrum Overijssel en de afdeling Erfgoed van de gemeente Zwolle. ANNO is geen ‘klassiek’ museum waar je naar exposities kijkt; in het nieuwe stadsmuseum kun je de Zwolse geschiedenis beleven en mee maken. Diversiteit en inclusiviteit spelen daarin een belangrijke rol. “Vaak worden historische gebeurtenissen vanuit één groep verteld, terwijl er veel meer perspectieven zijn”, aldus Vera. “Wij willen dat meerdere groepen mensen uit Zwolle een plek en een stem krijgen. Zo prikkelt ANNO je om anders naar de Zwolse geschiedenis te kijken.”
Wens en realiteit
“Participatie is een abstract begrip. Wij willen het onderwerp een plek geven in het museum, maar vragen ons af: hoe doe je zoiets? Bij participatie komt meer kijken dan je denkt”, vertelt Vera. Uiteindelijk kwam het museum via Sandra Schipper, zakelijk en inhoudelijk leider van ANNO, in contact met Studio Vers Bestuur. Vera vertelt over het eerste gesprek met Studio Vers Bestuur: “Wij kregen de vraag: ‘Durven jullie het aan om gewoon een traject te starten met ons, terwijl je geen idee hebt wat de uitkomst is?’”
“Durven jullie het aan om gewoon een traject te starten met ons, terwijl je geen idee hebt wat de uitkomst is?”
“Als jonge organisatie zijn we bij Stichting Allemaal Zwolle nog volop aan het groeien en dat geeft ons de ruimte om te experimenteren”, vertelt Vera. “Maar wij werken samen met onze partnerorganisaties Historisch Centrum Overijssel en de afdeling Erfgoed van de gemeente Zwolle. Samen vormen we ANNO. Onze partners hebben al jarenlange ervaring en zijn andere werkstructuren gewend. Wij vroegen ons af hoe wij een traject zonder duidelijk eindpunt aan konden gaan op een manier die ook passend is voor onze partnerorganisaties. Om het traject te laten slagen, is het belangrijk dat alle betrokkenen het nut inzien van en het idee achter de werkwijze voelen. Dat is best een uitdaging; wens en realiteit combineren.”
Maatwerk
Inmiddels is ANNO begonnen met een experiment op de hoogste trede van de participatieladder. Studio Vers Bestuur faciliteert het traject. “Ik vind het heel verfrissend om samen te werken met Studio Vers Bestuur”, aldus Vera. “Jullie kunnen goed luisteren, observeren en doorvragen. Ook worden wij door jullie stevig aan het denken gezet en dat vind ik mooi.”
“Je hoeft niet altijd op de hoogste trede te zitten om te kunnen zeggen dat je participatie belangrijk vindt.”
Vera zit met ANNO nog middenin het proces met Studio Vers Bestuur, maar doet al veel kennis op. “Ik heb geleerd dat er geen standaard stappenplan is waar je je aan vast kunt pinnen als je werkt aan participatie. Per project moet je bepalen welke vorm van participatie het meest passend is. Een belangrijke les: je hoeft niet altijd op de hoogste trede te zitten om te kunnen zeggen dat je participatie belangrijk vindt.”
Nieuwsgierig en onderzoekend
“Ik raad een samenwerking met Studio Vers Bestuur aan als je nieuwe dingen wil proberen op bestuurlijk niveau, maar niet weet hoe. Ik vind het heel waardevol dat iemand van buiten meekijkt, want je bent in een organisatie snel geneigd om in je eigen bubbel te blijven hangen. Studio Vers Bestuur heeft daarbij veel ervaring op gebied van bestuurlijke vernieuwing, dus je haalt hoe dan ook iets waardevols uit het traject.”
“Je mag best iets strakker in je denkpatronen zitten; als er maar ergens een openingetje zit.”
“Je moet er wel tegen kunnen dat bepaalde zaken soms abstract zijn. Nieuwsgierig en onderzoekend zijn is daarin belangrijk. Je mag best iets strakker in je denkpatronen zitten, als er maar ergens een openingetje zit.”
Door de coronacrisis vonden alle sessies tot nu toe online plaats. Vera besluit: “Ik hoop dat we onze contactpersonen bij Studio Vers Bestuur eens in het echt kunnen ontmoeten. Een fysieke bijeenkomst geeft denk ik een heel andere dynamiek. Ik ben benieuwd wat er dan gebeurt.”